Dziedzictwo kulturowe

Dziedzictwo kulturowe to często pojawiające się hasło. Występuje ono w wielu dokumentach Unii Europejskiej. Jest też ważnym zagadnieniem politycznym oraz społecznym.

Naturalnym oczekiwaniem wielu grup społecznych jest, że ich wartości, tradycje, obyczaje będą docenianie i szanowane przez innych.

Podstawowy teren, którego dotyczy witryna to Mazury, a w szczególności Ełk i jego okolice.

Wielki Post, Wielkanoc

Zwyczaje Wielkiego Postu wersja na telefon

Przygotowania do Świąt Wielkanocnych
wersja na telefon

Palmy, pisanki i zwyczaje wielkanocne na Mazurach

wersje na telefon
marzanny, gaiki, koguty - powitanie wiosny
palmy wielkanocne
pisanki

Palmy, pisanki i zwyczaje wielkanocne na Mazurach - zdjęcia i tekst

Palmy wielkanocne - zdjęcia

Pisanki wielkanocne - zdjęcia

Dziedzictwo niematerialne w województwie warmińsko-mazurskim

Wykonywanie pająka ze słomy

Twórcy

Adwent, Boże Narodzenie, karnawał

Czas adwentu

Boże Narodzenie - przygotowania do Świąt i świętowanie

Ozdoby choinkowe

wersja strony na telefon

Jak to dawniej bywało - pokazy i warsztaty tradycji świątecznych w Gimnazjum w Nowej Wsi Ełckiej, Szkole Podstawowe w Nowej Wsi Ełckiej, Centrum Kultury Gminy Ełk z siedzibą w Stradunach oraz w Oratorium im. św. Jan Bosko w Ełku

Twórcy lub wersja strony na telefon

Wspomnienia XX wieku - ilustracje

wersja na telefon

Dziedzictwo kulturowe to często pojawiające się hasło. Występuje ono w wielu dokumentach Unii Europejskiej. Jest też ważnym zagadnieniem politycznym oraz społecznym.

Naturalnym oczekiwaniem wielu grup społecznych jest, że ich wartości, tradycje, obyczaje będą docenianie i szanowane przez innych.

Podstawowy teren, którego dotyczy witryna to Mazury, a w szczególności Ełk i jego okolice.

Słowo kultura kojarzy się przeciętnemu człowiekowi z twórczością artystyczną, sztuką. Na tej stronie jednak będę ją rozumiała w szerszym sensie i dlatego posłużę się definicją Stefana Czarnowskiego.

"Jest nią [kulturą] całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie".

więcej:
S. Czarnowski, "Kultura", Warszawa, 1958, s. 12

Kulturą ludową zwykło się nazywać takie elementy kulturowe, które są przekazywane z pokolenia na pokolenie w środowiskach zamkniętych, a więc mało narażonych na napływ elementów kulturowych z innych środowisk. Były to na ogół środowiska wiejskie i małomiasteczkowe. Obecnie zarówno w mieście, jak i na wsi następuje globalizacja kultury głównie na skutek środków masowego przekazu.

Kulturę ludową obecnie (a właściwie jej elementy) przekazują sobie ludzie i uczestniczą w niej świadomie, wybierają ja, dostrzegając w niej wartość.
więcej:
T. Romanowska "Wybrane aspekty religijności w kulturze ludowej", w: "Ełckie Studia Teologiczne", t. V, 2004

Bardzo specyficzna jest kultura "ludowa" na Mazurach. Jest to zlepek różnych kultur, zarówno autochtonicznej, jak i ludności napływowej. Czasami elementy różnych kultur przenikały się wzajemnie, czasami zmieniały. Wpływ na ten stan rzeczy miały różne uwarunkowania. Jedne z ważniejszych, to małżeństwa mieszane (ludzi pochodzących z różnych regionów), a także upływ czasu, a wraz z nim globalizacja kultury. Doszło tu do asymilacji różnych kultur, w wyniku czego powstała bardzo ciekawa mozaika kulturowa.
więcej:
T. Romanowska, "Tradycja i współczesność w zwyczajach wiosennych ludności wileńskiej na Mazurach", w: "Studia Angerburgica", t. 9, Węgorzewo 2004, ss. 64-66

T. Romanowska. "Zwyczaje związane z okresem Bożego Narodzenia wśród ludności napływowej na Mazurach", w: "Studia Angeburgica", t. 12, Węgorzewo 2006

T. Romanowska "Ziemia Ełcka kultywuje tradycje Obrzędy doroczne" Fundacja Dziedzictwo Nasze, Węgorzewo 2008

T. Romanowska, "Tradycje kulturowe we wspomnieniach współczesnych ełczan" w: "Rocznik Ełcki" t. VII Ełk, 2011

Religia jest relacją człowieka do Boga (bóstwa). Kultura pozwala te relacje ukazać w sposób charakterystyczny dla danej grupy kulturowej. Jakie są relacje miedzy kulturą, a religią? Nie możemy powiedzieć, że religia jest jednym z elementów kulturowych, gdyż to, co w religii należy do kultury jest ledwie jej częścią. Jest to tylko jej strona zewnętrzna, widoczna dla oka.

Relację religia a kultura rozumiem jako komplementarność religii i kultury. Następuje tu twórcza korespondencja. Religia spełnia rolę kulturotwórczą. Oddziałuje ona na człowieka, kształtuje jego osobowość. Kultura natomiast daje religii określone pojęcia, uprzystępnia człowiekowi Objawienie.

Czy możliwa jest kultura laicka, oderwana od religii? Teoretycznie tak. Byłaby to jednak kultura oderwana od podłoża historycznego.

Każda kultura opiera się na tradycji, a w przeszłości każda kultura była religijna. Ponadto, w kulturze laickiej gubi się cel, sens egzystencji ludzkiej. Kultura oparta na religii daje większe możliwości odpowiedzi na pytania egzystencjalne, a tym samym jest bogatsza, głębsza.
więcej:
T. Romanowska, "Wybrane aspekty religijności w kulturze ludowej", w: "Ełckie Studia Teologiczne", t. V, 2004

Autorka strony - Teresa Romanowska jest etnografem, absolwentką sekcji etnografii na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz teologii na IWKR w Suwałkach filia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Pracowała w muzealnictwie (Muzeum Kaszubskie w Kartuzach, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu) oraz w szkolnictwie. Obecnie na emeryturze.

Mieszka w Ełku, dlatego materiały tu zamieszczone dotyczą Mazur, a zwłaszcza Ełku i okolic.

Witryna "Dziedzictwo kulturowe" jest autorską stroną dotyczącą kultury ludności współcześnie zamieszkałej na Mazurach, a w szczególności w Ełku i jego okolicach.

Ełk – miasto w południowo-wschodniej części Mazur, w którym wymieszały się różne kultury. Po wojnie oprócz nielicznej ludności miejscowej zamieszkali tu przybysze.

Zofia Wróbel z Baran koło Ełku - za jej sprawą zwyczaje i obrzędy podlaskie przekazywane są następnym pokoleniom nie tylko na Mazurach

Podsumowanie projektu "Tradycje i zwyczaje w naszej Gminie"